مقاله کشاورزی آنلاین
۵ اصل مهم برای مدیریت کرم سبز برگ خوار برنج
آیا ۵ اصل مهم برای مدیریت کرم سبز برگ خوار برنج را می شناسید ؟؟؟ آیا می دانید با این ۵ اصل ساده برای مدیریت کرم سبز برگ خوار برنج می توانید این آفت را کنترل کنید !!!! کرم سبز برگخوار برنج ، درمرحله رویشی به مزارع برنج خسارت می زند و در شرایط آب و هوایی مساعد ، میزان خسارت تشدید می شود.
۵ اصل مهم برای مدیریت کرم سبز برگ خوار برنج
کرم سبز برگخوار برنج
Naranga aenescens moore
(Lep., Notuidae)
Green rice caterpillar
Green Semi-looper
کرم سبز برگخوار برنج ، درمرحله رویشی به مزارع برنج خسارت می زند و در شرایط آب و هوایی مساعد ، میزان خسارت تشدید می شود.
مناطق انتشار کرم سبز برگ خوار برنج
این حشره ، آفت نسبتا مهم برنج کشورهای چین ، ژاپن ، کره و تایوان است . پازوکی (۱۳۶۲) معتقد بود این آفت بومی ایران نیست و در اوایل ۱۳۵۰ به ایران وارد شده است . این آفت در ایران از تمام مناطق برنج کاری استان های گیلان و مازندران جمع آوری و گزارش شده است . ولی تاکنون از سایر مناطق برنج کاری کشور نظیر اصفهان و ایلام گزارش نشده است .
شکل شناسی کرم سبز برگ خوار برنج
حشره کامل
حشره نر به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز ، عرض بدن با بال باز ۱۶ میلیمتر ، سر ، قفس سینه و بال جلویی به رنگ زرد تیره تا قرمز مایل مات به قهوه ای است. در مجموع بر روی بال جلویی، سه خط مکسر و موازی به شکل عدد ۸ دیده می شود. بال جلویی در قسمت قاعده به رنگ مایل به قرمز می باشد ، قاعده بال به مقدار جزیی آمیخته با رنگ قرمز عنابی ، نوار اریب میانی به رنگ قرمز است که حاشیه خارجی آن در تا خوردگی های نیمه میانی گوشه دار شده است . یک نوار اریب دیگر به همان رنگ از راس بال شروع و تا گوشه عقبی بال ادامه یافته است . سطح زیرین بال جلویی قهوه ای است . پروانه های ماده دارای رنگ روشن بوده و لکه های تیره رنگی در ابتدا ، وسط و انتهای بال جلویی آن وجود دارد. در حقیقت هر دو نوار ترمز موجود در بال پروانه نر، در پروانه ماده نیز وجود دارد با این تفاوت که در پروانه ماده این نوارها جابجا و محو شده و به صورت لکه های قرمز متمایل به قهوه ای روشن دیده می شود .
تخم
تخم ها تقریبا کروی شکل، به قطر ۴/۰ میلیمتر و در طرفین جانبی مجهز به خطوط و یا شیارهایی است . اگر بخواهیم شکل تخم ها را به صورت قابل لمس تفسیر کنیم باید گفت ، تخم ها به شکل میوه انار با خطوط طولی می باشند . دسته های تخم اکثرا شامل ۳-۲ عدد می باشند و در بیشتر موارد روی برگ های انتهایی گیاه گذاشته می شوند . تخم ابتدا زرد کم رنگ بوده و بتدریج که جنین داخل آن رشد می کند به رنگ قهوه ای در می آیند و سپس تیره می شود.
لارو
رنگ عمومی لارو سن آخر ، سبز روشن و دارای نوارهای طولی در طرفین جانبی بدن است . این نوارها در برخی از لاروهای سن آخر ناپدید می شوند.
شفیره
شفیره های بدن دیاپوز ( شفیره های نسل دوم و یا شفیره های بهاره و تابستانه ) در ابتدای تشکیل به رنگ سبز روشن بوده و به تدریج به رنگ قهوه ای روشن در می آیند . ولی در شفیره های با دیاپوز ( نسل سوم یا پاییزه و زمستانه ) هر دو جنس به رنگ قهوه ای سوخته بوده و شکل آن کشیده است.
تخم ، لارو سن سوم ، شفیره دارا یا فاقد کرم سبز برگخوار برنج
خسارت کرم سبز برگ خوار برنج
لارو این آفت پس از خروج از تخم ابتدا از پارانشیم بین رگبرگ ها ، برگ ها و سپس از کناره برگ ها تغذیه می کند و در انبوهی بالای جمعیت آفت فقط رگبرگ اصلی باقی می ماند . به طور مثال این آفت در سال ۱۳۶۲ در شالیزارهای استان گیلان طغیان کرده و در سطح وسیعی از مزارع برنج گیلان در حدود سی هزار هکتار ، بر علیه این آفت سمپاشی شد.
خسارت لارو کرم سبز برگ خوار برنج
زیست شناسی لارو برگ خوار برنج
لاروهای سن ۵ با چسبانیدن برگ ها به همدیگر پیله ای ساخته و درون آن به شفیره تبدیل می شوند. این آفت زمستان را به صورت شفیره در بین برگ ها و ساقه های باقیمانده در زمین و همچنین روی بقایای پوسته برنج می گذراند . شفیره ها درست به اندازه شلتوک برنج می باشند و لذا خرمن کوبی ماشینی پس از برداشت باعث مرگ و میر آن ها نمی شود . این شفیره ها همراه شلتوک به انبارهای برنج می روند و گاهی تا برداشت محصول سال بعد در انبار می مانند . در بهار پس از پاشیدن بذر جوانه زده برنج در خزانه ها ، پروانه های نر و ماده ظاهر شده و پس از جفت گیری ، پروانه های ماده تخمهای خود را به طور منفرد و یا به صورت دسته ای روی برگ و یا زیر آن می گذارند . لاروهای جوان کم تحرک بوده و از پارانشیم رویی برگ تغذیه می کنند و سبب بوجود آمدن لکه های طولی باریک و زرد رنگ می گردند . لاروهای سنین بالا از حاشیه برگ شروع به تغذیه کرده و از تمام قسمت های آن به استثنای رگبرگ اصلی تغذیه می نمایند و حالت مقرس به برگ می دهند ، در تراکم بالای آفت فقط رگبرگ اصلی برگ ها باقی می ماند . لاروها در هنگاه راه رفتن حرکات موجی دارند به همین دلیل آن را “Semilooper” می نامند . این حشره علاوه بر برنج از علف های سوروف و شال دم نیز تغذیه می نماید و ۳ نسل در سال دارد .
لارو کرم سبز برگ خوار برنج
مدیریت کرم سبز برگ خوار برنج :
معمولا برای نسل اول و دوم این آفت نیازی به حشره کش نمی باشد.
چون کرم سبز برگخوار به صورت شفیره در مرداد ماه به دیاپوز می رود، لذا برگ پرچم اغلب ارقام برنج از خسارت آن محفوظ مانده و دلیلی برای سمپاشی علیه آن موجود نمی باشد.
برای نسل سوم نیز در صورتی که جمعیت آفت پایین باشد، نیازی به سمپاشی نیست ولی توصیه می شود بعدازظهر ها (۵ بعدازظهر به بعد و صبح ها ۷-۹ صبح) از سمپاش موتوری صد لیتری با فشار ۴۰-۳۰ بار فقط آب پاشی شود (مبارزه مکانیکی) .
هنگامی که هوا ابری یا بارندگی ملایم باشد ، امکان طغیان کرم سبز برگخوار زیاد خواهد بود . چنانچه جمعیت لاروها در واحد سطح زیاد باشد می‌توان از سموم فسفره مانند دیازینون یا مالاتیون علیه این آفت استفاده کرد.
محلول پاشی با سموم امولسیونه چنانچه با محلول پاشی علیه کرم ساقه خوار توام باشد کفایت می کند.
از آنجایی که برنامه های کنترل شیمیایی علیه این آفت اثرات منفی قابل ملاحظه ای روی محیط زیست بویژه دشمنان طبیعی آفت در بر دارد ، لذا به کارگیری راهبردهای مدیریت تلفیقی آفات در کشور احتمالا برای کنترل موثر این آفت نیز ضروری می باشد . این برنامه ها باید متنی بر حفظ و یا استفاده از دشمنان طبیعی باشد .
سن شکارگر Andrallus spinidens از خانواده Pentatomidae با بیولوژی آفت هماهنگی لازم را دارد . وقتی جمعیت آفت به حداکثر می رسد ، جمعیت شکارگر نیز حداکثر می شود . میزان کارایی تغذیه ای پوره سن ۵ شکارگر ، ۷ عدد و حشرات کامل نر و ماده بطور متوسط ۷/۱۲ عدد برآورد شده است . کارایی زنبور تریکوگراما و میزان پارازیتیسم در مزارع سمپاشی نشده ۶۲/۱۵ و در مزارع سمپاشی شده ۱۵/۴ درصد و بلاخره در کرت های رهاسازی شده ۶۸/۳۷ در صد بوده است .
همچنین شفیره هایی که داخل بقایای برنج و علف های هرز حاشیه مزارع گذاشته می شود توسط زنبور Itoplectis conquisitor می شود . میزان این پارازیتیسم تا اواسط آبان ماه حدود ۶۲- ۷۵ درصد بوده است.
ماخذ : خانجانی ، م. آفات گیاهان زراعی ایران. ۱۳۸۸٫ انتشارات دانشگاه همدان.
گرد آورنده : سپیده مدنی – کارشناس ارشد بیماری شناسی.
اشتراک در تلگرام
اشتراک در واتس اَپ
